Wszystko o budowie rowerów elektrycznych
31lip

BMS (podstawy)

Akumulatory litowe (litowo jonowe, litowo polimerowe i inne) są obsługowe i wymagają troski oraz uwagi. Nie mogą być ładowane powyżej 4.2V na celę oraz rozładowywane poniżej 3V na celę. Aby je nadzorować w codziennym użytkowaniu wymyślono urządzenie zwane BMSem.

bms-16s-lipoliion-80a20abms-16s-lipoliion-80a20aBattery management system (BMS) – jest to urządzenie automatyzujące cały proces użytkowania akumulatorów. Po podłączeniu do BMSa odpowiedniej ładowarki ten nadzoruje jego prawidłowe ładowanie i rozładowanie. Jest to integralna część prawidłowo zbudowanego ebajka.

Zadania, które wykonuje BMS:

  • Podczas ładowania balansuje i wyrównuje poszczególne sekcje, aby nie przekroczyły maksymalnego bezpiecznego napiecia 4.2v/celę. Automatycznie odcina ładowarkę, jeśli jakaś z cel będzie bliska przeładowania
  • Podczas rozładowania pilnuje, abyśmy zbyt głęboko nie rozładowali akumulatora. W przypadku, jeśli jakaś z cel będzie już rozładowana – BMS odetnie zasilanie w rowerze aby nie uszkodzić akumulatorów.
  • Stara się wyrównywać cele, aby zawsze miały takie same napięcia. Wydłuża to żywotność i bezawaryjność całego zasilania.

Kilka słów poświęcę tej ostatniej funkcji – balansowaniu. Każdy BMS posiada wieloprzewodowe złącze balancera. Każdy z kabelków idzie do osobnej celi/sekcji w akumulatorze, dzięki temu urządzenie wie jakie napięcia mają poszczególne ogniwa lub sekcje ogniw. Jeśli podczas ładowania jakaś sekcja wyjdzie poza bezpieczne 4.2V to BMS odetnie ładowarkę od akumulatora i przerwie ładowanie. Następnie załączy dla tej celi mały rezystor, który nagrzewając się zacznie powoli rozładowywać tą przeładowaną celę. Powoli napięcie na niej spadnie z np 4.25V na prawidłowe 4.2V i sytuacja wróci do normy. Ładowarka jest „głupia”. Ona ładuje wszystkie cele naraz i nie wie jakie napięcie jest na każdej celi. Zatem niezbędne są jakieś mechanizmy zabezpieczające.

BMSy mają także szereg zabezpieczeń przed zwarciem, przeciążeniem itp.

Użytkowanie w praktyce czyni ebajka bardzo wygodnym w obsłudze – podłączamy do ładowarki – ładuje się, odłączamy – możemy jechać.

Jeśli zbudowałeś baterię wedle tego poradnika, sprawę podłączenia do BMSa masz załatwioną. Z akumulatora wypuszczone są już gotowe przewody. 

Kolejność podłączania BMSa do instalacji:

  1. Podłącz główny przewód MINUS od akumulatora do złącza -B w BMSie
  2. Podłącz MINUS ze sterownika do złącza -P w BMSie
  3. Podłącz MINUS z gniazda ładowarki do pola -C w BMSie
  4. Połącz ze sobą wszystkie przewody PLUS z ładowarki, sterownika i akumulatora  (może zaiskrzyć – to normalne, więc bez nerwów) :)
  5. Na końcu podłącz wtyki 16s od akumulatora do złącza balansującego BMSa
  6. Prawdopodobnie po wykonaniu tych czynności BMSa będzie trzeba „aktywować”. Robi się to ładowarką, podpięcie jej na kilka sekund uruchomi urządzenie.

Oczywiście opisy złącz mogą się różnić w poszczególnych modelach, ale zasada i kolejność podłaczania jest taka sama.

Pamiętaj, że stosując BMSa nie montujesz żadnych bezpieczników nad prądowych, żadnych softstartów. Nie odłączasz też BMSa od akumulatorów. Raz podłączony pozostaje tak na stałe.

Pamiętaj też, aby miedzy baterią, a BMSem nie podłączać żadnych urządzeń. Wszystko MUSI być podłączane za BMSem.

 

Poczytaj także dobre rady odnośnie późniejszego użytkowania BMSa i akumulatorów przez niego chronionych.

C.D.N.

komentarze 33 do wpisu “BMS (podstawy)”

  1. Chuck pisze:

    Witam.
    W mojej baterii spalił się bms13s30A i muszę go wymienić na inny, zauważyłem że posiada 4 złącza P-,B-,C-, i ostatnie nie opisane do którego leci gruby kabel i jest zmostkowany z ładowaniem,zasilaniem,i kontrolerem i z drugiej strony płytki odczepy na sekcje.I moje pytanie brzmi od czego jest ten nieopisany kabel.W innych bms tego niezauważyłem

  2. Piort pisze:

    Czy mozna polaczyc rozladowywanie (-P) i ladowanie (-C) razem?

    • tas pisze:

      Niestety nie :) BMS jeśli ma 2 osobne pola to nie wolno ich łączyć bo stracimy ochronę i można sobie zrobić pożar w przyszłości :P

  3. Krzysztof pisze:

    Witam Panie Tas. Są dwa rodzaje bms-ów które używamy, takich co mają dwa przewody do ładowanie i rozładowania i takich ci mają 3 przewody- oddzielnie ładowanie i odzielnie rozładowanie. Pytanie brzmi. Na którym BMS-ie będzie działać ładowanie regeneracyjne? Na logikę w tym pierwszym wymienionym. Proszę o odp. Pozdrawiam.

    • tas pisze:

      Na obu działa, hamowanie regeneracyjne nie jest w gestii obsługi BMSa tylko bardziej sterownika, czyli działa na każdym BMSie ale nie na każdym sterowniku

  4. Artur pisze:

    Witam. Mam pytanko: posiadam w rowerze swoim baterie 12s (Vmax 50,4 V), która ładuje sie praktycznie do napięcia 50,4 V i podczas użytkowania rozładowuje się liniowo, bezproblemowo. Problem polega na tym że BMS odcina baterię przy ok 43V, co jest chyba zbyt wysoka wartością – powinno być chyba ok. 36V. Czy może przyczyna być uszkodzone któreś ogniwo w baterii i trzeba dokonać regeneracji. Na „pikaczu” pojawia się komunikat „niskie napięcie” i następuje odcięcie. Sterowinik GT500. Czy może być, że ten watomierz „pikacz” odcina? Rower był konwertowany przy współudziale Waszej stajni :) (Romet Jolene)

    • tas pisze:

      To nie BMS odłącza tylko raczej sterownik – one mają próg wyłączenia na 43V około. Niewiele z tym zrobisz po taniości. Akumulator jest zwyczajnie słabo dopasowany do instalacji – 12s to nietypowe napięcie i jego minusem jest to, że nie będzie rozładowywany do końca.
      Najwyżej dołożyć trzeba 1s i zmienić ładowarkę na 13s :)

  5. Artur pisze:

    Witam. Czy jest jakiś uniwersalny sposób na sprawdzenie poprawności działania BMSa? Zdarzyło mi sie podlaczyć ładowanie w niepoprawnej kolejności i nie wiem czy coś nie uległo uszkodzeniu…. Pakiet 12s

    • tas pisze:

      Niestety nie ma łatwej możliwości testu. BMS jest urządzeniem skomplikowanym w diagnozie. Jeśli mamy obawy o jego stan to należy go zmienić na taki, co do którego mamy pewność. BMSy są tanie, a chronią bardzo drogi i delikatny sprzęt i nie powinno się oszczędzać 150zł w zamian za ryzyko, że przydarzy się kiedyś przykra niespodzianka :)

  6. SLAWOMIR pisze:

    WITAM MAM PAKIET 20S 15P I BMS 4-20S 120 ODCINA MI ZASILANIE
    JAK MAM 65 V CZY COŚ JEST NIE TAK

    • tas pisze:

      I tak i nie, nie wiadomo. Aby to ocrenić trzeba patrzeć na aku jak na całość.
      Np jeśli pobierasz z aku 120A to jest normalne, aku 15p nie może dać stabilnie takiego prądu i będzie się psuć na dłuższą mete i wyłączać.
      jeśli pobierasz 50A to nie jest normalne, próg wyłączenia powinien być na około 55V
      Jeśli napiecie po odłączeniu wraca na 65V to znów normalne, a jeśli wyłącza się przy 65V i dopiero podnosi to nie jest normalne :)

  7. Tadeusz pisze:

    Jak połączyć przewody z BMS do bateri 6s , kolory przewodów , plusy , minusy i inne zagadki

  8. artyy pisze:

    witam, mam pytanie czy jesli bateria ma podłaczony BMS a chciałbym ją ładować ładowarką modelarską typu IMAX z wbudowaną funkcją balansowania to muszę odłączyć BMS czy mogę ją łądować z podłączonym BMS i balansowaniem ładowarką?

  9. Damian pisze:

    Mam pakiet baterii 16s16p na ogniwach NCR18650GA. Maksymalne jego napięcie to 67,2V do jakiej bezpiecznej wartości mogę ten pakiet rozładować. Dodam że mój wyświetlacz „KT-LCD3 (60V)” chyba nie potrafi pokazać aktualnego stanu naładowania baterii. Zrobiłem rowerem 66km i z wyświetlacza nie zeszła ani jedna kreska. Natomiast pokazuje volty. Wiec moze na tej podstawie będę sobie sprawdzać ile mniej wiecej zostało mi pojemności do wykorzystania :)

  10. Mietek pisze:

    Proszę o pomoc w doborze prądu BMS .
    Pakiet baterii LiFePo4 A123 AHR3213 (18650)
    12 szt szeregowo
    Ogniwo pojedyncze 3,3-3,6V 4.300-4500 mAh

  11. Zgred pisze:

    Witam.
    Może głupie pytanie:
    Czy można do pakietu np. 10s6p z BME-em dołączyć na wyjściu z tego bmesa drugi pakiet 1s6p szeregowo czyli podwyższyć napięcie, które pójdzie na sterowniki o 4,2V-3,6V. Pomijam to, że mogą się nierówno rozładować.
    Ogólnie to by było pytanie:
    Czy można łączyć pakiety z BMS-ami szeregowo?.
    Pozdrawiam.

  12. Adam pisze:

    Jak dobrać ładowarkę pod bmsai czy jak kupie ładowarkę np 12,6 V i podłącze pod np 10cel to czy na każdej celi będzie napięcie 12,6 czy 1,26

  13. Michał pisze:

    Jak to jest z tym BMSem – on się natychmiast powinien włączać gdy ładuje baterię, a wyłącza po 2-3h gdy ładowanie osiągnie 100% czy to też zależy kiedy wyciągnę wtyczkę od ładowarki :P ?
    Druga sprawa – mam baterię 20s 12p 30Ah czyli 84V to w pełni naładowany akumulator?

  14. mun pisze:

    Jaka jest zależność BMSa i X pakietu, w sytuacji kiedy ten sam BMS podłączymy do pakietu 1,5 X , tzn kiedy podłączymy go do pakietu o zwiększonej o 50% pojemności ogniw pomijając procedurę uruchomieniową. Czy nie będzie problemów, bo teoretyzując prądy się nie zwiększą lecz mogę się mylić.

  15. Marcin pisze:

    Czy mając sterownik, który maksymalnie bierze prąd 50A powinienem mieć BMSa o maksymalnym prądzie powyżej wartości prądu maksymalnego sterownika? Na przykład 60A?
    Zakładając, że ogniwa jakie tu stosuję (wysokoprądowe) przy 50A na sterowniku oddaje każde po 5,5A. Czyli sama bateria złożona według Twojego poradnika.

  16. Mateusz pisze:

    Witam mam zamiar kupić bms 6s 15a
    mam li ion 6s ok 11000mah
    po 1 czy będzie ok
    po 2 jaką ładowarkę do tego bms ?

  17. Ola pisze:

    Hej, mam pytanie: na jakiej zasadzie dobiera się BMS do baterii? Jakie parametry trzeba wziąć pod uwagę i co jest najważniejsze?

    • tas pisze:

      BMSy charakteryzują 3 główne cechy:
      1. Typ akumulatora jaki obsługują: LiIon/LiPo lub LiFe
      2. Ilość sekcji jakie obsługują 12s, 16s, 20s itp
      5. Maksymalny prąd jaki może przez nie przepłynąć.

  18. piotr pisze:

    Witam wszystkich mam dosc duzy problem z synchronizowaniem bms i ladowarki mianowicie moja ladowarka laduje na poczatku baterie 36 /37v 2a nastepnie po kilkudziesieciu kilkunastu minutach rosnie 40v 41v 1.1/1.7a i teraz zaczynaja sie schody nagle na ladowarce dochodzi do 43/44v i bms rozlancza ladowarke a mierzac ile V ma bateria pokazuje 38/39v ktos cos poradzi podpowie wymian ladowarki jest nowa i bylem z nia na gwarancji a facet powiedzia mi ze to normalne ze ladowarka ma troszke wieksze napiecie i jej nie wymieni bo jest sprawna

  19. Paweł pisze:

    witam a jak się dobiera BMSa

  20. Paweł pisze:

    Cześć.
    Mam tego bmsa 7-16S
    Mierząc omomierzem mam zwarcie miedzy -P i -C po drugiej stronie płytki. Tak ma być?

    • tas pisze:

      Masz chyba egzemplarz z błędnie nadrukowanym oznaczeniem, sterownik podpina się do pola -P znajdującego się na krótszym boku BMSa, a nie pod -C. Tam, gdzie jest -C po drugiej stronie także powinieneś mieć -C, a nadrukowane jest -P, nie wiadomo dlaczego.

  21. Cinas pisze:

    Czy jest taka możliwość abyś zrobił poradnik „jak podłączyć ładowarkę do BMS” – taki poradnik krok po kroku ze zdjęciami jak przy budowie lipo. Chodzi mi głownie o modyfikowanie ładowarki np.LiIon/LiPoly 16s – 67.2V 3A 200W. Z jednej strony ma wejście na kabel od kompa. Z drugiej jakąś wtyczkę. Czy tą wtyczkę trzeba modyfikować i jak wygląda proces ładowania.Czy można jakoś kabel wypuścić poza skrzynkę Lipo aby jej nie otwierać przy każdym ładowaniu ?