Wszystko o budowie rowerów elektrycznych
16lip

Oświetlenie LED przełączane przyciskiem

Przepis działa dla lampek o ilości ledów 5-9szt.

Z oświetleniem do ebajka jest problem. A właściwie nie jeden problem, a 3 problemy. Oświetlenie rowerowe jest kiepskie, jest drogie i wymyślają go kolesie, którzy chyba na rowerze nie jeżdżą. Jakieś mrugania, przyciski, tryby, przełączanie, nie zapamiętywanie ostatniego… 3x nie.

Zrobimy to lepiej, zrobimy to tanio, zrobimy to tak, jak ma być, a ma być jasno na 300m do przodu i 100m szeroko. Jadąc przez las mamy oświetlać pół doliny aby każdy kamyczek i każda gałąź była widoczna jak na dłoni, Do tego zrobimy regulację jasności na sprzętowy przycisk przy kierownicy. Będzie WYŁ, 20% i 100% i nic więcej.

100300Jak to będzie działać? Użyjemy wolnego przycisku 3 pozycyjnego z panelu z przyciskami przy kierownicy. Na środkowej pozycji lampki będą wyłączone, a na boki będzie tryb słaby i tryb, którym w zimie będziemy sobie topić śnieg przed nami :P

Na początek lampki, użyję do tego celu tanie chińskie lampki rowerowe „7x XML” z ebay lub aliexpress. Oczywiście w tej cenie nie dostaniemy prawdziwych diod XML tylko jakieś podróbki, ale to bez znaczenia, światła jest aż nadto dużo :)

IMG_9393IMG_9392IMG_9391Jako zasilanie lampek użyjemy przetwornicy DCDC Boost z ebay lub aliexpress. Pasująca przetwornica musi być typu BOOST, czyli potrafiąca podnosić napięcie z wejściowych 12V na np 20V. Drugą cechą jest posiadanie 2 potencjometrów. Jeden reguluje to napięcie wyjściowe, drugi jest od ograniczenia prądu wyjściowego. Potrzebujemy tego ograniczenia aby lampki nam się nie spaliły. Lampki trzeba rozkręcić i usunąć im sterowniki. Zostaje tylko obudowa, ledy i przewody wychodzące gdzieś ze środka. Oczywiście, jakżeby inaczej, obie lampki kupione w tym samym miejscu, a obie inne, ale nie będziemy wybrzydzać, za taką cenę nikt nie powinien :)

Ustawianie przetwornicy na 1 lampkę

  • IMG_9394Znajdź jakiś zasilacz 12V 3A minimum. Mamy w rowerze instalacje 12V i takiej też potrzebujemy teraz aby rozpocząć procedurę. Czyli podłączamy do „Vin” i multimetrem regulujemy aby na wyjściu było 14V. Będzie to dla nas dobry punkt startowy. Podłącz lampkę przez amperomierz aby mieć podgląd jaki prąd płynie z przetwornicy. Na razie lampka nie powinna świecić lub ewentualnie powinna się ledwo żarzyć.
  • IMG_9397Następnie kręć powoli regulacją napięcia, aż lampka zacznie świecić, a wartość prądu wzrośnie do poziomu około 1.2A, Jeśli prąd zatrzyma się wcześniej (np na 0.7A) i nie będzie chcieć rosnąć dalej – przerwij kręcenie regulacją napięcia i podkręć kilka obrotów regulacją prądu aż prąd wzrośnie do wspomnianych wcześniej około 1.2A
  • IMG_9398Następnie zmniejsz trochę prąd kręcąc potencjometrem od regulacji prądu aby ten spadł do poziomu 1.1A. Robimy to aby ustawić na przetwornicy maksymalne napięcie wyjściowe. Potrzebujemy tego, ponieważ będzie to stanowiło jedno z zabezpieczeń przed uszkodzeniem się lampki, np w skutek przegrzania się.
  • IMG_9399Na koniec zmniejszamy także prąd potencjometrem od napiecia i regulujemy go tak, aby do lampki płynęło nie więcej jak 1A. Dzięki temu określimy pierwszy z trybów lampki – tryb 100% używany tam, gdzie potrzebna jest nam moc.

Ustawianie przetwornicy na 2 lampki

IMG_9400Jeśli mamy 2 lampki to łączymy je równolegle i podłączamy do przetwornicy. Procedura wygląda tak samo, z tym, że:

  • Regulujemy 14V
  • Ustawiamy kręcąc napięciem wartość prądu na poziomie 2.2A
  • Schodzimy potencjometrem od prądu na 2.1A
  • Schodzimy potencjometrem od napięcia na 2A

Po prostu 2 lampki potrzebują 2x tyle co jedna lampka :)

Tryb 100% i 10%

No dobra, mamy tryb 100% przy którym w lampki idzie 1A. Jak zauważyłeś – kręcąc potencjometrami reguluje się jasność lampek. I my tego użyjemy do własnych celów. Plan jest prosty. Trzeba odlutować potencjometr i zmierzyć jaką ma teraz wartość. Zastąpimy go wtedy rezystorem, potem zmierzymy jaką ma wartość przy prądzie w lampki na poziomie 0.2A (tryb 20%) i też sobie taki rezystor przygotujemy. Na koniec będziemy przyciskami na kierownicy na zmianę podłączać raz jeden raz drugi rezystor o zmierzonej wcześniej wartości i będziemy mieć na zawołanie 2 tryby :D

IMG_9401Nas interesuje potencjometr od napięcia i na nim będziemy pracować, ponieważ w tych przetwornicach nie da się wyregulować prądu niżej niż 0.3A, a to za dużo na nasze potrzeby.

Najpierw musimy sprawdzić, które nogi ma zwarte. Mimo, że element ma 3 nóżki, to 2 są ze sobą zwarte i musimy je wypikać multimetrem. Z pomiarów wynika, że noga 2 i 3 są zwarte, zatem wszelakie dalsze pomiary będziemy prowadzili tylko między nóżkami 1 i 2.

IMG_9404IMG_9403Tak więc trzeba wylutować element i dokonać pomiaru. Dla ułatwienia, po usunięciu elementu – odciąłem mu nogę nr 3. Dokonuję więc pomiaru rezystancji miedzy nogami 1 i 2 i otrzymuję wynik: 2.99kR. Zatem podłączając w miejsce potencjometru rezystor 3kR uzyskam 2A w lampki, czyli tryb 100% (dla 1 lampki i 1A wartość bedzie inna). Teraz poznajmy drugą wartość, czyli dla trybu niskiej jasności. W tym celu lutujemy element na nowo na miejsce i ustawmy prąd 0.2A (lub 0.1A dla 1 lampki). Dowiadujemy się, że przy wartości 4kR płynie prąd 0.2A.

Reasumując dla 2 lampek:

  • Tryb 100%: rezystor 3kR
  • Tryb 10%: rezystor 4kR
  • Wył: brak

IMG_9406Wskazówka: mimo, że brak rezystora/potencjometru powoduje brak świecenia lampek – jednak wlutuj na nowo potencjometr i kręć nim aż lampka lub lampki całkiem zgasną. Poznasz graniczną wartość rezystora, a to może się przydać jeśli chcesz zrobić płynną regulację jasności. W moim przypadku całkowite zgaśnięcie następuje przy wartości 6kR lub wyższej. To się może przydać :)

Wariant 1: Moc trybów ustawiona na stałe

IMG_9407Jest to najprostsza opcja, bierzemy rezystory najbardziej zbliżone do tego co nam wyszło z pomiarów i lutujemy. Jeśli nie mamy rezystorów o takiej konkretnej wartości możemy użyć 2 potencjometrów 10kR, wyregulować na nich odpowiednie wartości i użyć ich do naszej instalacji. Przełączanie przycisku lewo-prawo przyłącza kolejno jeden i drugi rezystor i wszystko działa bardzo dobrze :)

Wariant 2: Moc regulowana płynnie w zakresie 0-100%

Skoro znamy zakres między 0% i 100%, który wynosi w naszym przypadku szerokość 6kR-3kR=3kR to dysponując potencjometrem 3kR i kręcąc nim od minimum do maksimum będziemy płynnie nastawiać jasność. Jest jednak pewien niuans. Potek skręcony na 100% będzie mieć 0R, a w naszej instalacji musimy się zatrzymać minimum na 3kR bo tu wypada nasze max amperów w lampki.

IMG_9408W tym celu należy szeregowo przed potencjometr wlutować rezystor 3kR – uniemożliwi on ustawienie na potencjometrze w obwodzie mniej niż 3kR. Szukamy potka jak najbardziej zbliżonego do poszukiwanej wartości i znajdujemy takie, co mają 3.3kR. Będzie idealny.

Wskazówki:

  1. Nie pakuj więcej jak 1A w te lampki bo się spalą. One nie mają odprowadzania ciepła ze środka i przy większym prądzie się ugotują. Aby pakować w te lampki pełen ogień to trzeba by odwiedzić tokarza, musi dorobić taki pierścień umożliwiający przekazywanie ciepła z elementu z diodami na obudowę.
  2. Nie wolno używać pełnej mocy lampek na postoju. Pęd powietrza podczas jazdy działa jak wentylator. Na postoju brak chłodzenia i lampki po kilku minutach się upieką. Przełączaj wtedy na niski tryb. Lampki mają taką moc, że opływ powietrza jest im niezbędny do prawidłowej pracy
  3. Za każdym razem jak lutujesz jakiś rezystor czy potencjometr to sprawdzaj amperomierzem czy w lampkę idzie taki prąd jaki masz zamiar do niej kierować. Pomylisz rezystory, wlutujesz zamiast 3kR jakiś 1kR i spalisz lampki :)

Montaż lampek

Lampki tego typu mają kiepskie mocowanie na gumkę. Z tym też trzeba coś zrobić, bo zgubimy je na pierwszej dziurze. W tym celu kupujemy do każdej z lampek uchwyt aluminiowy do mocowania kamerki GoPro. Można je też znaleźć na aliexpress czy ebay.

c.d.n

komentarzy 18 do wpisu “Oświetlenie LED przełączane przyciskiem”

  1. Daniel pisze:

    Świetny poradnik, zresztą jak wszystkie. Dzięki Tobie zbudowałem rowerek na ramie e-kross o mocy 10kW.
    Serdecznie dziękuję Tas :)
    Zakupiłem dwie tej samej wielkosci lampki co Ty tylko, że po 11 diod każda (cena wychodziła prawie identyczna). Niestety wymagają w podłączeniu szeregowym jak u Ciebie przy 100% mocy 2x po ~32V a mój booster ma max 50V, więc na 2 lampki w szeregu się nie nadaje.
    Na szczęscie kupiłem 2 step upy, więc nie ma problemu, ale chciałbym podłączyć oba pod jeden potencjometr, który zamocuję do przełączników na kierownicy. Oczywiscie wg Twojej instrukcji w miejsce CV-ADJ.
    Tu rodzi się pytanie, czy podłączenie do dwóch układów jeden wspólny potencjometr zadziała poprawnie?
    Wybacz być może proste pytanie, ale jako inż budownictwa znam tylko skromne podstawy.

    Gdyby ktos być ciekawy: dla step up jak na zdj Tasa dla 1 lampki 11 diod 100% mocy – R1.2k, 0% – R2k

    • Daniel pisze:

      Już przetestowałem i wiem, że do dwóch przetwornic trzeba zastosować potencjometr podwójny lub cieższe rozwiązanie – zastąpić układ zasilania jedną przetwornicą np 80V.
      Najlepsze rozwiązanie w przypadku stosowania 2 lampek to max 5 diod jak u Autora.

  2. Michal pisze:

    Hej, jak najlepiej rozkręcić lampkę aby nie połamać? zwłaszcza ten tył z guzikiem, to jest odkręcane?
    Pokaż proszę fotkę od przodu lampki z uchwytem, bo może miałeś lepszy pomysł niż mój na montaż, ja odkręciłem mocowanie gopro i bezpośrednio przykręciłem tylko lampka traci możliwość regulacji góra dół, trzeba odkrecać przy kierownicy.

  3. Arkadiusz pisze:

    Martwi mnie ustawienie pod dwie lampki. Jeśli ustawimy 2A to na każdą rozejdzie się po 1A, ale jeśli jedna z nich się przegrzeje to czy cały prąd nie pójdzie na drugą? 2A to momentalnie zabije diody. Czy ustawienie szeregowe na 28V i 1A nie jest bezpieczniejsze? Wiem że wtedy jest minus taki że umiera jedna to i druga gaśnie.

  4. Gienadimon pisze:

    Cześć.
    Mam prośbę do kogo kolwiek, kto znajdzie minute i doda foto z typem uchwytu z bliska i lampki (chodzi mi o zbliżenie) ponieważ nie umiem zidentyfikować właściwego uchwytu do lampek. I prosił bym o info ile lampka ma lutego?
    Pozdrawiam.

  5. biker pisze:

    Siema Fajny poradnik. Lampki już zamówione. Zastanawia mnie tylko po co robić przetwornice np z 48v na 12v a potem z 12 podnosić na 20v. Czy nie lepiej dac przetwornice odrazu z 48V?

  6. Polecam ledowe oświetlenie, mnie ostatnio przydało się w dzień, otóż wracając z dłuższej trasy a jeżdżę np.do Glinki, Lalik a wracam zawsze przez W.Gorkię , Przybędzę jechała naprzeciw mnie kolumna samochodów i jeden z nich zaczął wyprzedzać na 3-go wystarczyło że MU kilka razy mrugnąłem ledami a wrócił na swój pas ruchu, lub jadąc o zmroku co niektórzy z kierowców mrugali mi długimi światłami bo myśleli że jadę na długich światłach i..jak widać „mała” rzecz a zalety posiada, bo co znaczy lampka rowerowa na baterię, im dłużej świeci tym słabej – pozdrawiam

  7. Kamil pisze:

    Czy jeśli nie zależy mi na włączaniu z przycisków kierownicy i chcę najprościej zasilić lampkę z akumulatora to wystarczy że zakupioną od Was ze sklepu lampkę http://nexun.pl/sklep/home/393-zestaw-latarka-5x-cree-xm-l-t6-led-rowerowa-uchwyt-zasilacz-bateria.html podłączę np. za pomocą takiej przetwornicy gdzie poproszę by wyjściowo miała 8,4V i 1A?

    http://www.jsel.pl/PL,33,45,dc1__stepdown_1amp__.html

    2 sprawa to na dołączonym w zestawie akumulatorze strasznie się nagrzewa i termicznie wyłącza, to normalne? Przy jeździe rowerem i pędzie powietrza nie będzie co chwile gasnąć?

    • tas pisze:

      Wystarczy przetwornica +BAT -> 12V -> 8V i wsio ruszy bez modyfikacji lampki.
      Mocne lampki rowerowe wymagają chłodzenia powietrzem podczas jazdy, tego się nie da przeskoczyć :)

      • Kamil pisze:

        tas napisał(a):
        5 czerwca 2017 o 04:53
        Wystarczy przetwornica +BAT -> 12V -> 8V i wsio ruszy bez modyfikacji lampki.
        Mocne lampki rowerowe wymagają chłodzenia powietrzem podczas jazdy, tego się nie da przeskoczyć

        A mogę poprosić o jakikolwiek link, albo co mam wpisać w allegor (podajesz linki do ebaya), a wolałbym zapłącić trochę więcej i mieć ją z dnia na dzień.

      • Kamil pisze:

        Dziś testowałem lampkę od Was ze sklepu do 21:00 w górę w lesie wolskim i po Krakowie. Temperatura sięgała 20 stopni. Niestety lampka po kilkudziesięciu sekundach gasłą z przegrzania i to przy 30km/h. Dopiero przy stałej prędkości ~50km/h lampka świeciła ciągle, aż do chwili zjazdu znów do lasu gdzie prędkość spadła do ~35km/h odrazu zgasła. Jakieś pomysły jak spowodować by lampka się nie przegrzewała i wyłączała? Może zmniejszenie z 8,4? Ale do ilu?

  8. PaniZo pisze:

    No przyznam, że oświetlenie pierwsza klasa.

  9. Max pisze:

    pxl666 … sens jest i to bezdyskusyjnie, a dlaczego ?
    Otóż każdy jeździ inaczej, jedni ostrożnie asfaltem inni zaś wracając chociażby z Błatniej potrzebują na trasie światła dużo więcej, bo kamienie, przeszkody a wrócić jakoś trzeba.
    Inna sprawa że jak masz duży akumulator w elektryku, bezsensu jest bawić się w osobne zasilanie oświetleniem.

  10. Maciej pisze:

    Jestem pod wrażeniem. Sam jeżdżę na rowerze, dlatego wiem jak ważne jest dobre oświetlenie. Oby dobrze się jeździło, pozdrawiam!

  11. pxl666 pisze:

    hej
    jest sens sie bawic tak z tymi lampkami ? dla siebie mam lampe z 10w diody podlaczonej bezposrednio do aku zelowego 12v i swieci tak ze nie ma problemu w ciemnym lesie. dla zony kupilem lampke w biedronce – elegancki chinski gotowiec ladowany usb , chyba ma 5w i na „codzienne” potrzeby to az nadto…
    z chin kupowalem lampki ladnych pare lat temu (jeszcze nie bylo aliexpresa) i wtedy ok bo w PL taka lampka kosztowala pare 100wek , ale teraz ??

    • tas pisze:

      Jestem przekonany, że jak pokażę na zdjęciu efekt końcowy to będzie wystarczającym wyjaśnieniem po co montować sobie w rowerze takie oświetlenie.
      I to za jakieś marne 150zł ;)

      • Gienadimon pisze:

        Cześć, Tas.
        Jakoś przebrnołem przez procedurę rejestracji na ebay, aaaale kupić nie dało rady…? Może, że dopiero co założyłem konto?!
        Pozdrawiam :)